Welkom bij 40 dagen hier&nu, een podcast van Verre Naasten, Lume, LPB Media en Kerkpunt.
Vandaag, 26 februari en dag 11 van de Veertigdagentijd, lezen we over de klei en de pottenbakker. Het staat in Jeremia 18:1-6:
1De HEER richtte zich tot Jeremia: 2‘Ga naar de werkplaats van een pottenbakker, daar zal Ik laten horen wat Ik je te zeggen heb.’ 3Ik ging naar een werkplaats, waar een pottenbakker juist op zijn draaischijf aan het werk was. 4Als de pot die hij maakte mislukte, begon hij opnieuw en vormde hij de klei tot een andere pot, precies zoals hij zich die had voorgesteld. 5De HEER zei: 6‘Volk van Israël, Ik kan met jullie hetzelfde doen als die pottenbakker – spreekt de HEER. Immers, jullie zijn in mijn handen als klei in de handen van een pottenbakker.
Gienke maakt er een eigentijdse versie van.
Jeremia leeft in een dreigende tijd. En Hij moet als boodschapper van God het evangelie verkondigen. Maar hoe klinkt evangelie in een samenleving waar van alles mis is? Waar het recht van kwetsbare mensen wordt geminacht? Een samenleving van toeslagenaffaires, haat tegen de vreemdeling, waar seksuele uitbuiting gedoogd wordt en mensen leven zonder dak boven hun hoofd terwijl anderen in dure huizen wonen?
Jeremia moet naar de pottenbakker. Want God heeft een boodschap voor zijn volk.
Een boodschap die binnen moet komen bij het volk. Daarom maakt God gebruik van een sterk communicatiemiddel. Hij gebruikt hij een beeld. Een filmpje om het te illustreren. In het filmpje zien we een pottenbakker die een fraaie aarden kruik maakt. Jeremia kijkt toe hoe deze kunstenaar aandachtig een stuk klei vormt, bevochtigt, teder maar doelgericht aanraakt, vormt.
“Zoals klei in de hand van de pottenbakker, zoals klei in de hand van de Heer, zo ben ik als een vat tot uw eer”. Misschien ken je dat liedje van Elly en Rikkert. De tijdgenoten van Jeremia herkenden het beeld misschien ook wel. Ik heb jou geformeerd uit stof, Israël. We zijn kwetsbaar en sterfelijk, maar het is ook het verhaal van God die de levensadem inblies. Het verhaal van Adam, het verhaal door de eeuwen heen. God staat aan jouw begin, Hij heeft je bij je naam geroepen, en Hij is trouw.
De draaitafels kunnen we zien als de omstandigheden van ons leven las ik ergens. God, de grote Pottenbakker gebruikt die in zijn werk aan ons. Wij zijn als klei in Zijn hand. We kunnen vreugde of verdriet hebben, kwetsuren, verlieservaringen. Hij voelt het onder zijn handen. Het wil allemaal aangeraakt worden door die liefdevolle handen zodat wij daardoor gevormd worden naar zijn bedoeling. Verdriet wordt zacht onder de druk van Zijn hand, zodat Hij met ons tot Zijn doel komt. En ja dat doet pijn, maar zo worden wij als aarden vaten gevormd tot zijn eer.
Dán krijgt dat filmpje een wending.
Want deze pottenbakker heeft zijn pot gevormd, gekneed, bijgeslepen met zijn klei-mes, maar hij is toch niet gelukt. De pot beantwoordt niet aan het beeld van de pottenbakker. Zo kan hij niet gebruikt worden.
En wat doet de pottenbakker? Hij begint helemaal opnieuw en maakt van de klei een andere pot, precies zoals hij zich die had voorgesteld. Een andere pot. Het enige bruikbare nog was de homp klei. De pottenbakker begint opnieuw.
Ik kan met jullie hetzelfde doen als de pottenbakker, zegt de HEER. Immers, jullie zijn in mijn handen als klei in de handen van de pottenbakker (vs 6).
Hoe valt deze boodschap bij jou?
Bij het volk valt ze in ieder geval niet lekker. No way, dat God helemaal opnieuw zou beginnen. Wij zijn toch zijn volk? Wij hebben de tempel. Wat kan ons gebeuren?
Jeremia wordt gecanceld. Ondenkbaar dat God zijn volk tot blubber zou maken om helemaal opnieuw te beginnen. De hele zorgvuldig opgebouwde cultuur, de rituelen…
Jouw selfmade imago, je status en opgebouwde netwerk, je trots. Afgebroken, door God? No way…
Je hebt een keus, zegt Jeremia. Je kunt je bekeren en Gods gerechtigheid zoeken, je laten vormen naar zijn beeld. En anders zit er niets anders op voor jouw pottenbakker dan dat Hij moet afbreken en opnieuw beginnen. Maar dáár zit dan toch nog het kleine sprankje hoop. Op de puinhoop van je ingestorte leven. De pottenbakker gooit de klei niet weg, maar neemt opnieuw de moeite en tijd om iets nieuws, iets moois te maken van de klei.