Welkom bij 40 dagen hier&nu, een podcast van Verre Naasten, Lume, LPB Media en Kerkpunt.
Vandaag is het Stille zaterdag, 30 maart en de laatste dag van de Veertigdagentijd. Maar een éérste begin van een nieuwe toekomst, zo duidt Albert deze dag. De tekst voor vandaag is Klaagliederen 3:24-31.
24 Ik besef, mijn enig bezit is de HEER, al mijn hoop is op Hem gevestigd.
25 Goed is de HEER voor wie Hem zoekt en zich op Hem verlaat.
26 Goed is het geduldig te hopen op de HEER die redding brengt.
27 Goed is het als een mens zijn juk draagt in zijn jeugd.
28 Laat hij neerzitten, eenzaam en geduldig, als het hem wordt opgelegd.
29 Laat hij zich neerwerpen en stof likken, misschien is er hoop.
30 Laat hij zijn wang bieden aan wie hem slaat, laat hij verzadigd raken van hoon.
31 Want de HEER verwerpt niet voor eeuwig.
Bij een uitvaart stromen er bijna altijd tranen. En dat is goed, de tranen vertellen een verhaal. Het is een verhaal van liefde, van gemis, van vreugde om het mooie dat geweest is, het zijn tranen van verwarring, en soms ook van boosheid. Het is vaak intens, maar ook heilzaam en verbindend om al die dingen te doorleven. Het is mij wel eens opgevallen dat je zelden tranen ziet stromen bij de koffie of de borrel na afloop. Vaak is dat een moment van ontspanning, je bent nog even samen, je hebt het nog over de overledene, of niet. Hoe dan ook, het is goed. Er zit vaak een bepaald soort vrede in dat samenzijn, juist ook in de lichtvoetigheid. De naasten van de overledene weten het wel, de echte leegte voel je pas morgen en overmorgen, of over een jaar. Het echte rouwproces moet nog beginnen. Maar toch voel je een vrede, juist in het onbestemde. Zit in dat moment van ontspanning niet ook iets beloftevols? Iets dat je kunt verbinden met de beloften van God, van het koninkrijk dat komt, van het nieuwe leven? Er is toekomst, voor de overledene, voor jou. Nee, het is er nog niet, de dood is nog oppermachtig, dat is op deze dag heel duidelijk. Maar wordt het kleine begin van de paasvreugde niet voelbaar bij de koffie na de begrafenis, juist in het eenvoudige? Ik ben er, jij bent er, God is er. Stille zaterdag is de ademteug tussen het oude en het nieuwe. Het is het nulpunt waar vanuit het nieuwe leven begint. Een nulpunt is een lege ruimte. De lege ruimte is kaal, het is een lege ruimte. Maar het is ook hoopvol, het is een lege ruimte. Ruimte voor het nieuwe, voor de overledene, voor jou. Ik denk ook aan het prachtige koraal in de Johannes-passion. ‘Ruht wohl, Ihr heilige Gebeine’. ‘Rust zacht, heilig gebeente. Rust zacht en breng ook mij tot rust.’
Heb je trouwens in andere crisissituaties niet iets van hetzelfde? Je bent vuurbang je baan kwijt te raken. Je doet er alles aan, je vecht ervoor. Dan volgt het ontslaggesprek. Je bent zwaar teleurgesteld, maar er is ook iets van rust. De dag waarvan je wist dat die zou komen. De dag waar vanuit je je op de toekomst kunt richten.
Stille zaterdag, de dag van de lege ruimte, die tegelijk hoopvolle ruimte is. De tekst voor vandaag is uit Klaagliederen: goed is het om geduldig te hopen op de Heer die redding geeft. Laat de lege ruimte een ruimte zijn voor God. Laat het een ruimte zijn waarin je je uitstrekt naar Hem, zowel geduldig als verwachtingsvol. Verwachtingsvol omdat God de toekomst opendoet, en omdat Hij dat vaak juist doet daar waar het voor mensen ophoudt. Maar ook geduldig omdat Gods koninkrijk zijn eigen tempo heeft. Alle dingen worden nieuw, maar niet bij toverslag. Alle tranen worden van de ogen afgewist. God begint klein, bijvoorbeeld bij de koffie na de begrafenis.